Kolejny raz przychodzi mi skorygować nieprawidłowe informacje jakie pojawiają się w opisach miniatur portretowych zredagowanych przez wiedeńskiego antykwariusza Borisa Wilnitsky . Ostatnio dyskutowałem z nim na temat formacji wojskowej w jakiej służył hrabia Aleksander Komar https://miniatury.wordpress.com/2020/07/31/odnaleziony-portret-hrabiego-aleksandra-komara/ a w 2012 roku dokonałem ustalenia kogo przedstawia oferowany i nie rozpoznany przez galerię portret https://miniatury.wordpress.com/2012/02/27/nierozpoznana-dama-w-galerii-borisa-wilnitsky/.
W tym opracowaniu prostuję błędnie zidentyfikowaną postać z miniatury znajdującej się w aktualnej ofercie sprzedażowej antykwariatu. Praca została namalowana we wczesnym okresie twórczości drezdeńskiego miniaturzysty Józefa Sonntaga (1784-1834). Malarz od roku 1805 mieszkał i tworzył w Wiedniu, około 1810 przeniósł się do Warszawy by w 1815 roku ponownie pojawić się w stolicy Austrii. Po dziesięciu latach już na stałe osiadł w Krakowie.
.
.
.
Należy zaznaczyć , że mamy tu do czynienia ze znaną miniaturą Sonntaga, odnotowaną w literaturze z 1911 roku oraz w opracowaniu Leo R. Schidlofa „The Miniature in Europe”. W obu zawarty jest niewiele mówiący opis , iż sportretowana to Gräfin von Beroldingen.
.
Punktem wyjścia moich ustaleń jest postać Paula Josepha von Beroldingen. Ten potomek starej szwajcarskiej rodziny szlacheckiej, urodził się w maju 1754 roku w Gündelhardt . Wychowany został przez swojego starszego brata Josepha Antona Sigismunda, kanonika w Speyer i Hildesheim, przyjaciela Goethego . Po studiach prawniczych w Getyndze rozpoczął służbę cywilną na dworze Fryderyka Wilhelma , króla Wirtembergii , państwa utworzonego w 1806 roku przez Napoleona Bonaparte. Podniesiony został do rangi hrabiego cesarskiego , otrzymał mianowanie na tajnego radcę i reprezentował Wirtembergię na dworze wiedeńskim. Paul Beroldingen z dużym pragmatyzmem realizował interesy młodego państwa , pomimo zmieniających się konstelacji politycznych. Prowadził politykę ścisłego sprzymierzania się z Austrią i ostrożnego wyczekiwania na Francję. W tych niespokojnych czasach , mimo pojawiających się obaw czy jego przyjazna dla Austrii polityka nie skompromituje Wirtembergii wobec Napoleona , udawało mu się realizować powierzoną mu przez króla misję. Jako ambasador przebywał w Wiedniu do 1817 r. Po śmierci Fryderyka i przejęciu władzy przez jego syna Wilhelma I , Beroldingen zostaje szambelanem królewskiej małżonki Katarzyny – wielkiej księżnej Pawłowny, czwartej córki cara Pawła I . Od 1815 do 1819 był członkiem Zgromadzenia Stanowego Królestwa Wirtembergii. Jako poseł do parlamentu krajowego podpisał dokument konstytucyjny z 1819 r. Otrzymuje za swoje zasługi Wielki Krzyż Wirtembergii.
.
.
Zbliżając się do głównego wątku tematu należy odnotować dane z prywatnego życia Paula Josepha Grafa von Beroldingen.
Był dwukrotnie żonaty. W pierwszym związku z Marią Josephiną Freiin von Schwarzach (1756-1801) urodziły się dzieci – Joseph Ignaz ( 1780-1868 ) , Klemens Franz (1791-1864 ) oraz Luisa ( 1793 – … ) . W drugim związku z Marią Maxymilianą Freiin von Ritter zu Grünstein (1767-1851) na świat przychodzą – Paul Ignaz ( 1804-1875) , Charlothe Matylda (1807-1880).
W mojej ocenie , na przedstawionym portrecie Sonntag uwiecznił szesnastoletnią wówczas córkę ambasadora Luizę , która przebywała z ojcem na wiedeńskim dworze. Znany jest jej rok urodzenia oraz fakt , iż wyszła za mąż (1814?) za Rudolpha Friedricha Pace v. Friedensberg (1787-1825).
Natomiast w opisie przedstawionym przez antykwariat , czytamy „mamy tu do czynienia z portretem hrabiny Izabeli z Beroldingen (1782-1855) (wówczas jeszcze niezamężnej? czy też portretowanej krótko po ślubie?) wykonanej w 1809 roku w Wiedniu przez mieszkającego tam polskiego miniaturzystę Josefa Sonntaga. Była najstarszą córką posła wirtemberskiego w Wiedniu i wyszła za mąż w tym mieście za austriackiego oficera (od 1835 generał dywizji, od 1844 feldmarszałek porucznik) Anton von Hauer (ten ostatni został nobilitowany do stopnia Freiherra (barona) w 1821 r.)”
Ten lapidarny i niepoparty żadnymi danymi tekst wspomina o pośle wirtemberskim i określa portretowaną jako jego najstarszą córkę Izabelę . Pozostaje to w całkowitej niezgodzie z danymi biograficznymi Paula von Beroldingen , ten bowiem nie miał córki o takim imieniu. Chciałbym poznać logikę przedstawionych informacji ale jestem przekonany, że to niestety powtarzająca się niestaranność Borisa Wilnitsky.
.
Na pracach po 1825 roku , już z polskiego okresu twórczości , Sonntag sygnował swoje prace nazwiskiem z podwójnym n. Natomiast we wcześniejszym okresie w jego podpisie znajdowało się pojedyńcze n z tyldą. Taką właśnie sygnaturę widzimy na omawianej miniaturze
.
oraz na innej pozostającej w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie.
.
.
Kończąc opracowanie dodam , że syn Paula von Beroldingen , Joseph Ignaz był mężem stanu i ministrem spraw zagranicznych Wirtembergii w latach 1823-1848. Tutaj jego portret wykonany przez Moritza Daffingera – http://www.artnet.com/artists/moritz-michael-daffinger/graf-joseph-ignaz-von-beroldingen-comte-joseph-WZqiBuNRSdhuF7YQRvji_g2
.
Miniatury portretowe 