Wczoraj w paryskim DA Millon odbyła się aukcja , na której wystawiono portret Stanisława Augusta Poniatowskiego. Praca prawdziwie miniaturowa bowiem o wymiarach 4,7 x 4 cm.
Zdjęcie poniżej pokazuje miniaturę w rzeczywistej wielkości.
.
.
Estymacja utrzymana była w atrakcyjnym w przedziale 400-600 euro. Polonik został zauważony i po zaciętej licytacji najwyższe przebicie ustalone zostało na poziomie 4200 euro. Doliczając marże licytatora oraz w przeliczeniu na złotówki miniatura została sprzedana za 24.000 PLN. To dobry wynik ale czy zaskakujący. Absolutnie nie.
Miniatura przedstawia Stanisława Augusta w młodym wieku , przed ukończeniem 40 roku życia . Portret malowany ze znajomością warsztatu , szczególnie ładnie oddana partia twarzy.
Przeprowadźmy krótką analizę danych biograficznych. Przyszły król urodził się w 1732 roku. Na portrecie widzimy go z szarfą i Orderem Orła Białego nadanym mu w 1756 roku oraz z szarfą i saksońskim Orderem Orła Czarnego nadanym w kwietniu 1764 roku. Na prawym ramieniu zauważyć można gronostajowy detal nawiązujący do koronacyjnego płaszcza. Stanisław August Poniatowski został wyniesiony na tron we wrześniu 1764 czyli w wieku 32 lat. Pewnym więc pozostaje, że portret ten został namalowany po intronizacji.
Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie posiada w swoich zbiorach portret Stanisława Augusta , który był pierwowzorem dla autora omawianej miniatury. Praca przypisana jest do Marcello Bacciarelli . Artysta osiadł w naszym kraju w roku 1766 obejmując stanowisko nadwornego królewskiego malarza. Portret ze zbiorów Łazienek nie jest datowany ale zapewne był jednym z pierwszych jaki Bacciiarelli namalował.
.
.
.
https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/katalog/obiekty/lkr-1049
DA Millon – 26.04.2024 , poz.364
.
Pytanie o to kto może być autorem miniaturowego portretu nie pozwala na jednoznaczną odpowiedź ale na domniemanie owszem. Bacciarelli na polecenie króla tworzy szkołę malarską gdzie znajduje się miejsce dla zdolnych twórców w malarstwie miniaturowym. To okres rozkwitu tej formy malarskiej , która czerpiąc z mody zachodniej staje się pożądana również w Rzeczpospolitej. I tu pojawia się nam Fryderyka Bacciarelli , żona Marcello. W tym czasie była już uznaną artystką , która w 1759 roku otrzymała tytuł malarki nadwornej Augusta III Sasa . Lata 1764–1766 spędziła w Wiedniu, gdzie tworzyła miniaturowe kopie obrazów. Po przyjeździe z mężem do Polski objęła , jak powiedzielibyśmy dzisiaj , katedrę miniatury w Malarni Królewskiej . To ona rozpowszechniła malowanie miniatur na kości słoniowej , wówczas mało znanej na ziemiach polskich.
Stawiam tezę , że twórcą omawianego miniaturowego portretu jest Fryderyka. W tym okresie nie znajduje innego nazwiska , któremu można by przypisać autorstwo tego konterfektu. Obraz sztalugowy maluje Marcello Bacciarelli a jego żona powtarza go w miniaturze.
Należy przyznać , iż miniaturowe portrety Stanisława Augusta Poniatowskiego pozostają znane w licznych i często powtarzanych przedstawieniach , jednakże nie te z początkowych lat królewskiego panowania. Nie znam żadnej innej miniatury, która czerpałaby z tego portretu Bacciarellego.
Podsumowując , o atrakcyjności miniatury sprzedanej na aukcji DA Millon zdecydowały – wczesny okres jej powstania , zamykający się według mnie w wąskim przedziale lat 1766-1770 , niespotykane ujęcie królewskiego wizerunku oraz prawdopodobne autorstwo Fryderyki Bacciarelli.
Dla kolekcjonera miniatur to ważne argumenty by walczyć o zakup tej miniatury.
.
Poniżej dwa inne miniaturowe portrety młodego SAP , jednakże w odmiennych ujęciach.
.
Christies 28.11.2012 Live Auction 5962 Centuries of Style: Silver, European Ceramics, Portrait Miniatures and Gold Boxes
.
.
.
Z tym portretem wiąże się ciekawa historia ale to temat na inny wpis.
Miniatury portretowe 
