Miniatury Fundacji Lanckorońskich podarowane wrocławskiemu Ossolineum.

 

Dnia 8 lipca br. w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich odbyła się uroczystość podpisania aktu darowania przez Fundację Lanckorońskich 43 miniatur portretowych. To unikatowa kolekcja niewielkich rozmiarów dzieł sztuki o wysokiej klasie artystycznej i znacznej wartości historycznej. Dokument podpisany przez prezesa Fundacji Piotra Pinińskiego i dyrektora ZNiO Adolfa Juzwenkę ureguluował status prawny tego cennego zespołu muzealiów. Został on złożony na przełomie lat 1939-40 jako depozyt wojenny w lwowskim Muzeum Lubomirskich (stanowiącym część Zakładu Narodowego) przez rodzeństwo – Karolinę i Antoniego Lanckorońskich. Po wojnie miniatury, wraz z częścią ossolińskich zbiorów, przewieziono do Krakowa, skąd w latach 50. XX w. przekazane zostały do wrocławskiego ZNiO.

Darowana kolekcja pochodzi ze zbioru Karola Lanckorońskiego (1848-1933), wybitnego polskiego arystokraty, dostojnika na dworze austrowęgierskim, intelektualisty, archeologa, znawcy sztuki, kolekcjonera i mecenasa. Jego działalność pro publico bono kontynuowały dzieci – Antoni (1882-1965), Karolina (1898-2002) i Adelajda Lanckorońscy (1905-1980).

Karolina Lanckorońska, założycielka Fundacji Lanckorońskich, instytucji znakomicie wspierającej polską humanistykę, to jedna z najbardziej zasłużonych osób dla polskiej nauki i kultury XX w. Przed II wojną światową związana była z lwowskim środowiskiem naukowym. Jest pierwszą kobietą w Polsce, która uzyskała habilitację z zakresu historii sztuki (na Uniwersytecie Jana Kazimierza). W czasie wojny, jako żołnierz polskiego Podziemia zaangażowała się w działalność konspiracyjną, była aresztowana przez Gestapo, więziona w Ravensbrück. Po wojnie zamieszkała w Rzymie, aktywnie wspomagając polską naukę i polskie instytucje emigracyjne. Odziedziczoną po ojcu znakomitą kolekcją sztuki obdarowała Zamek Królewski na Wawelu i Zamek Królewski w Warszawie; ponadto w Krakowie Polską Akademię Umiejętności, Bibliotekę Jagiellońską i Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w Warszawie Muzeum Narodowe oraz Muzeum Wojska Polskiego.

Przekazany do Ossolineum zbiór miniatur jest charakterystyczny dla arystokratycznej, rodzinnej kolekcji. Zawiera wizerunki przodków oraz podobizny znakomitości historycznych, niektóre z nich są autorstwa wybitnych artystów: m.in. Jeana Baptisty Isabeya, Augustyna Ritta, Henryka Fügera. Obejmuje obiekty reprezentujące różnorodne epoki i techniki wykonania. Od najstarszej, XVII-wiecznej miniatury z portretem Zygmunta III, malowanej olejno na pergaminie; poprzez XVIII-wieczne wizerunki malowane akwarelą i gwaszem na kościanej płytce, oprawiane w medaliony; XIX-wieczne malowane akwarelą na papierze lub wykonane w technice emalii na porcelanie; aż do malowanego u schyłku XIX w. przez Johannesa Zehnagrafa na podkładzie fotograficznym portretu Margarethe z Lichnowskich Lanckorońskiej, matki Karoliny Lanckorońskiej.

Uroczystości towarzyszył pokaz wybranych obiektów.

 

 

 www.ossolineum.pl/index.php/fundacja-lanckoronskich-dla-ossolineum/

 

.

.

.

Zdjęcia zostały pobrane ze strony http://www.dzieje.pl

http://www.radiowroclaw.pl/articles/view/55810/Historyczny-dar-dla-Zakladu-Narodowego-im-Ossolinskich

 

 

Moritz Michael Daffinger i Adolf Theer. Mistrz i uczeń.

W historii miniatury spotykamy się z portretami miniaturzystów, które w czasach późniejszych odwzorowane zostały ręką innego twórcy. Nie mam na myśli prac fałszerskich  z reguły o niskim poziomie artystycznym, gdzie znajdujemy podrobione sygnatury. Tematem tego krótkiego  wpisu będą prace artystów, którzy mierząc się z poprzednikami pozostawili podpis z własnym nazwiskiem.

Oto trzy przykłady:

1.Moritz Michael Daffinger i jego portret szwedzkiej księżniczki  Cecylii, córki króla Gustava IV Adolfa, powtórzony przez jego ucznia Emanuela Thomasa Petera.

.

.

2.Portret trzech sióstr – hrabianek Thun von Hohenstein, wykonany w 1788 roku przez Friedricha Heinricha Fuegera oraz kopie namalowane przez Wincentego Lesseura z 1792 roku oraz Roberta Kraussa z 1860 roku.

……………………………………………………………………………………………………………………………

.

3.Portret Adama Potockiego (1822-1872) syna Artura i Zofii z Branickich z Krzeszowic. Oryginał M.M.Daffingera i kopia E.T.Petera. Obie prace w zbiorach MN w Warszawie.

 

 

 

 

 

 

 

………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zaintersowanie dzisiejszym tematem nie pozostaje bez przyczyny.W ostatnim czasie nabyłem miniaturę przdstawiającą kobiecy portret, oprawiony w piękną ramkę ze złoconego brązu. Praca sygnowana jest nazwiskiem Moritza Michaela Daffingera i datowana na rok 1832. Uwieczniona dama, zapewne z wyższych sfer swoich czasów, nie została rozpoznana przez dom aukcyjny, który wystawił miniaturę do sprzedaży.W pierwszych swoich poszukiwaniach znalazłem portret tej samej kobiety w kopii namalowanej przez innego miniaturzystę – Adolfa Theera. Jest on oferowany przez wiedeński antykwariat i niestety również występuje jako anonimowy wizerunek młodej „lady”. Zamieszczam zdjęcia obu prac i zwracam się do Was drodzy przyjaciele i szanowni czytelnicy bloga z prośbą o pomoc w ustaleniu jej tożsamości. Będę wdzięczny za  wszelkie opinie i sugestie pozwalające znaleźć odpowiedź na moje pytanie.

.

Moritz Michael Daffinger (1790–1849) – akwarela i gwasz na kości słoniowej, sygnowany „ Daffinger 1832”, wymiary 11.2 x 9 cm. 

.

Adolf Theer (1811-1868) – akwarela i gwasz na kości słoniowej,sygnowany „Adolf Theer Vienna” ,wymiary 11,6 x 9,2 cm.

Adolf Theer był jednym z trzech braci, malarzy z rodziny Theer.W  1820 roku  razem z Robertem (1808-1863) i Albertem (1815-1902) zaczął doskonalić swoje umiejętności  na Akademii Wiedeńskiej, w tym malarstwo w miniaturze u Moritza Michaela Daffingera.

.

M.M Daffinger

.

A.Theer

.

M.M Daffinger

.

A.Theer

.

 

M.M Daffinger

.

A.Theer

.

M.M Daffinger – sygnatura

.

A.Theer – sygnatura

http://www.altekunst-vienna.com/frontend/scripts/index.php?groupId=0&productId=2406&setMainAreaTemplatePath=mainarea_productdetail.html&query.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Odznaczony – nierozpoznany.

 

Na rynku pojawił się portret mężczyzny odznaczonego Orderem Orła Białego.        W opisie brakuje  jakichkolwiek informacji ułatwiających identyfikacje. Moje dotychczasowe poszukiwania pozostają bezowocne.

Może wśród  czytelników bloga znajdę pomoc.

 

07 kwietnia 2016

Otrzymałem informacje, że może to być portret Stanisława Kostki Potockiego, który otrzymał order w 1781 roku.

 

 

 

 

Nowy blog poświęcony sztuce polskiej.

Z przejemnością informuję o pojawieniu się w  wirtualnym świecie nowej witryny poświęconej polskiej sztuce i militariom. Autor od wielu lat kolekcjonuje pamiątki historyczne związane z naszą ojczyzną.W lutym 2010 roku we wpisie zatytuowanym ” Polonika z prywatnej kolekcji”  miałem  okazję zaprezentować miniatury ze zbiorów pana Wojciecha.

Blog pojawił się niedawno pod adresem   http://polskieantyki.com/.

Wśród już widocznych postów jeden poświęcony miniaturowemu portretowi, generała wojen czasów kościuszkowskicj – Jakuba Krzysztofa Jasińskiego.

 

.

Zapraszam w imieniu autora.

 

Aktorzy Teatru Narodowego w Warszawie w rysunkach Kazimiery Dąbrowskiej.

Uzupełniając informacje zawarte we wcześniej opublikowanych notatkach poświęconych  Kazimierze Dąbrowskiej , przedstawiam rysunki artystki  z portretami aktorów scen warszawskich. Dla zainteresowanych linki do stron z ich biografiami.

.

27 lutego 1925 roku odbyła się w Teatrze Narodowym w Warszawie  prapremiera komedii Stefana Żeromskiego Uciekła mi przepióreczka w reżyserii Juliusza Osterwy.  Przedstawienie stało się wielkim wydarzeniem –  jak ocenił teatrolog i dziennikarz Stanisław Marczak-Oborski  – „najgłośniejszą prezentacją polskiego autora współczesnego w całym dwudziestoleciu międzywojennym”, która przeszła „nie tylko do historii, ale i do legendy teatru”. Opinię o sukcesie komedii potwierdza ilość wystawień na deskach teatru. Sztuka grana była  ponad 60 razy.

.

Na fotografii: Stefan Żeromski i Juliusz Osterwa [1924]

.

.

Na fotografii: scena z przedstawienia „Uciekła mi przepióreczka”  Stefana Żeromskiego [1925]

.

W tym samym roku Kazimiera Dąbrowska portretuje aktorów biorących udział w przedstawieniu.

.

.

Juliusz Osterwa

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/16742/juliusz-osterwa

.

.

Tekla Trapszo

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/42093/tekla-trapszo

.

.

Stefan Jaracz

http://www.encyklopediateatru.pl/autorzy/568/stefan-jaracz

.

.

Władysław Staszkowski

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/40475/wladyslaw-staszkowski

.

.

Ludwik Solski

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/17751/ludwik-solski

.

.

Antoni Bednarczyk

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/4927/antoni-bednarczyk

.

.

Maria Malanowicz – Niedzielska

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/39514/maria-malanowicz

.

.

Józef  Chmieliński

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/39479/jozef-chmielinski

.

.

Józef Kotarbiński

http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/26730/jozef-kotarbinski

.

Z roku 1932 pochodzą portrety aktorów  w rolach z Don Carlosa, Friedricha Schillera.

Rysunki znajdują się w kolekcji prywatnej i dzięki uprzejmości właściciela  możemy się z nimi zapoznać.

.

.

.

.

.

 

 

 

 

 

 

 

Miniatury wróciły do zamku w Dzikowie.

Po 70 latach do Zamku w Dzikowie, siedziby Rodziny Tarnowskich powróciło ponad 80 cennych miniatur. Miniatury można zobaczyć w Gabinecie Miniatur, w otwarciu którego uczestniczyło wielu przedstawicieli Tarnowskich z różnych gałęzi rodu. Po ponad 70 latach nieobecności, wróciła duża część dzikowskiej kolekcji miniatur. Liczący ponad 200 sztuk zbiór zgromadziła Waleria ze Strojnowskich Tarnowska ze swoim mężem, Janem Feliksem. Eksponaty, które na stałe zagościły w zamku, zostały przywiezione z Muzeum Narodowego w Krakowie. Pozostała część kolekcji miniatur znajduje się w Muzeum Polskim w Rapperswilu. Jak podkreślał dr Tadeusz Zych, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega, dzikowski zbiór miniatur to zbiór unikatowy na skalę europejską, historyczny, stojący na bardzo wysokim poziomie wykonania.

 

.

Większość to dzieła słynnego XIX wiecznego miniaturzysty Wincenta Lesseura, wiele z nich powstało w Dzikowie. Po wojnie władze komunistyczne zarekwirowały zamek wraz ze wszystkimi zbiorami. Dopiero w ostatnich latach po długotrwałych procesach sądowych Tarnowscy znów stali się właścicielami kolekcji miniatur .

Teraz zbiór wart kilkanaście milionów złotych przekazali w 30-letni depozyt muzeum które mieści się w dzikowskim zamku. Jan Tarnowski najstarszy członek rodu z linii dzikowskiej twierdzi, że to wypełnienie rodzinnych zobowiązań. Z tej okazji na zjazd rodzinny zjechało się do Tarnobrzega ponad 100 członków rodu Tarnowskich.

15 sierpnia 2015r.

.

.

.

Portret ks. Łowickiej autorstwa Walerii Tarnowskiej

 

Juliusz Osterwa w miniaturach Kazimiery Dąbrowskiej.

.

.

Dzisiejsza notatka poświęcona będzie Kazimierze Dąbrowskiej, artystce która już kilkukrotnie gościła  na łamach mojego bloga.Ta niezwykle wrażliwa i skromna malarka, obdarzona nieprzeciętnym  talentem, pozostawiła po sobie prace, których poziom artystyczny pozwala zaliczyć ją do grona najwybitniejszych polskich twórców  pracujących w miniaturze. Ponowne zwrócenie uwagi na miniaturzystkę, ma związek z pojawieniem się na rynku czterech portretów jej pędzla i wszystkich poświęconych Juliuszowi Osterwie.

O postaci Juliusza Osterwy ( 1885-1947) nie będę się rozpisywał , poza ogólnym przypomnieniem, iż był  to znakomity aktor, reżyser, teoretyk teatru okresu międzywojennego, założyciel eksperymentalnego warszawskiego Teatru Reduta. Do zapoznania się z szeroką biografią aktora zapraszam na stronę – http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/16742/juliusz-osterwa.

Kazimiera Dąbrowska lubiła teatr. Bywała regularnie na przedstawieniach wystawianych na deskach warszawskich scen, zawsze z teczką zawierającą blok do szkicowania. Pozostawiła po sobie liczne portrety artystów, m.in. Marii Brydzińskiej, Heleny Szmolcówny, Marii Majdrowicz. Jednakże najbardziej przez nią  cenionym wręcz uwielbianym był Julian Osterwa. Dąbrowska sportretowała  aktora wielokrotnie. Według moich ustaleń w latach 1923 -1933 Osterwie poświęciła  nie mniej niż 20 prac w większości jako odtwórcy ról teatralnych.

Poniżej prezentuje efekty swoich poszukiwań.Wyróżniającym się kolorem na liście zaznaczyłem miniatury  do których udało się dopasować dokumentacje ikonograficzną. Stanowią ją zdjęcia portretów  z wyżej wspomnianej  rynkowej oferty oraz zdjęcia jakie znalazłem w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Zwracam się z prośbą do czytelników o pomoc w uzyskaniu brakujących zdjęć  oraz  wszelkiej dodatkowej wiedzy dotyczącej miniatur Osterwy ręki Kazimiery Dąbrowskiej.

04 marca 2016

Poz. 2 na liście znajduje się w Muzeum Teatralnym w Warszawie i jest oznaczona sygnaturą i rokiem 1923. Muzeum posiada również nieodnotowany przeze mnie portret Osterwy w roli Mazepy, który uzupełnia zestawienie.

W zbiorach muzeum znajduje się ponadto sześc innych miniatur z portretami aktorów w tym trzy  Wandy Osterwiny, żony Juliusza.

 

 

               Julian Osterwa w miniaturach Kazimiery  Dąbrowskiej :

1/ jako Sułkowski (Sułkowski), w roku 1923,

2/ jako Sułkowski (Sułkowski), miniatura (druga wersja), w roku 1923  – MTW

3/ jako Student (Ptak),  około 1923 roku,

4/ jako Rudomski (Ponad śnieg), w roku 1924,

5/  jako Książę Reichstadtu (Orlątko), około 1924 roku,

6/ portret, w roku 1925,

7/ jako Konrad (Wyzwo­lenie), w roku 1926 ,

8/ jako Fantazy (Fantazy), w roku 1928 (dwie wersje),

9/ jako Fircyk (Fircyk w zalotach), w roku 1929,

10/ jako Wacław (Zemsta), w roku 1929 ,

11/ jako Konrad (Wyzwo­lenie), około 1929 roku,

12/ Juliusz Osterwa („Sursum Corda”), w roku 1929,

13/ jako Pasterka (Dziady), w roku 1930,

14/ jako Kordian (Kordian), w roku 1932 (trzy wersje) ;

15/ jako Feniksana (Książe Niezłomny), w roku 1932 ,

16/ portret, w roku 1933.

17/ jako Mazepa ( Mazepa ) rok …. – MTW

.

poz.1

1923

Juliusz Osterwa jako Sułkowski  w sztuce „Sułkowski”- Stefana Żeromskiego.

Kość, gwasz – 9,5 x 7,5 cm w mosiężnej ramce, sygn.Dąbrowska 1923.

.

poz.4

 

1924

Juliusz Osterwa  jako Wincenty Rudomski w sztuce „Ponad śnieg bielszym się stanę” –  Stefana Żeromskiego.

Kość, gwasz –  7,5 x 5,8 cm  w mosiężnej ramce, sygn. Dąbrowska 1924.

.

poz.6

1925

Juliusz Osterwa – portret, kość, gwasz – 8,5 x 6,8 cm   w ramce mosiężnej, sygn. Dąbrowska 1925.

.

poz.7

 

 

 

 

 

 

.

1926

Juliusz Osterwa w roli Konrada w sztuce „Wyzwolenie” Stanisława Wyspiańskiego.

Kość, gwasz – 8,0 x 6,5 cm w owalnej mosiężnej ramce, sygn.Dąbrowska 1926. Na odwrocie odręcznie”Juliusz Osterwa w roli Konrada , Wyzwolenie – St. Wyspiańskiego.Miniatura ta była wystawiona w Salonie Wiosennym Artystów Francuskich w Paryżu… w maju 1928r.”

.

poz.9

1929

Juliusz Osterwa w roli Fircyka w sztuce „Fircyk w zalotach” Franciszka Zabłockiego.

.

poz.14

1932

Juliusz Osterwa jako Kordian w sztuce „Kordian” Juliusza Słowackiego.

.

poz.16

 

1933

Portret Julisza Osterwy  namalowany w 1933 roku w Krakowie.